Een weer malend Wisboomgemaal

Aan het glinsterende water van de boezems van de Overwaard staat een prachtig monumentaal pand: het Wisboomgemaal. Momenteel is het gemaal niet meer in werking, maar daar gaat binnenkort verandering in komen.

In Kinderdijk vind je meer dan alleen molens. Het hele gebied is ingericht om het water weg te pompen uit de polders van de Alblasserwaard. Het Wisboomgemaal, gebouwd als stoomgemaal in 1868, is de verbindende schakel tussen de historische Kinderdijkse molens en de twee moderne gemalen aan de rivierdijk.

 

Functie in het watermanagement

Het gemaal diende als stoomgemaal ter versterking van de molens van de Overwaard en is tot 1996 in werking geweest. Op dit moment starten de werkzaamheden om het pand te restaureren zodat het opnieuw een functie in het watermanagement van Kinderdijk zal krijgen. We verwachten dat deze werkzaamheden in 2023 gereed zijn.

 

Luchtfoto Kinderdijk

In het midden vooraan het glazen Kokgemaal met links daarachter het Wisboomgemaal

Stoom- en elektratijdperk

Door deze restauratie kun je vanaf volgend jaar het stoom- en elektratijdperk daadwerkelijk beleven tijdens een bezoek aan ons werelderfgoed. De restauratie heeft echter niet alleen een educatief doel. Het gemaal verkeert helaas in slechte staat: het is ‘onderloops’ wat inhoudt dat het water onder het gemaal door lekt. Daarnaast worden de twee monumentale centrifugaalpompen weer werkbaar gemaakt en de bijbehorende kroosbruggen hersteld. Die voorkomen dat zwerfafval en planten in de pompinstallatie komen. Als stoomgemaal diende het gemaal tot 1924, daarna is het verbouwd tot een elektrisch gemaal. Hierdoor kreeg het meer capaciteit en bedrijfszekerheid. De pompen die we nu restaureren zijn uit 1924, het pand is nog het stoomgemaalgebouw uit 1868.

Foto uit 1991 waarop de kroosbruggen goed te zien zijn (bron: RCE)

Water wegpompen

Hier ontdek je straks het verhaal van het Wisboomgemaal. Leuk voor jong en oud! Het laat zien hoe Nederlanders in de 19e eeuw al bezig waren om het water weg te pompen met behulp van dit gemaal. Eigenlijk had het gemaal dezelfde functie als de molens in Kinderdijk, maar het ging allemaal wel een stukje sneller. Nederlanders waren en zijn nog steeds wereldwijd koploper op het gebied van watermanagement. Daar mogen wij best een beetje trots op zijn. Tijdens een dagje uit in Kinderdijk ontdek je het allemaal. Het gemaal is immers een belangrijk onderdeel binnen Werelderfgoed Kinderdijk, naast de historische molens en de meer moderne en nog werkende gemalen. Zo wordt er al een langere tijd door een paar kundige vrijwilligers hard gewerkt aan een volledig kloppende maquette van het gemaal hoe het er origineel uitzag als stoomgemaal.

Nostalgie bij het Wisboomgemaal te Kinderdijk

Accepteer de marketing cookies of klik hier om de video te zien.

Reis door de geschiedenis

Een bezoek aan UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk is als een reis door de Nederlandse geschiedenis. De dijken, molens en gemalen houden al ruim 700 jaar de voeten droog. Hier beleef je het verhaal over hoe Nederland al eeuwenlang leeft, vecht en samenwerkt met het water. Het weer malende Wisboomgemaal zal een attractie op zich zijn; binnen in de machinekamer, maar ook buiten door het geluid van water in beweging. Het beleven van de maalfunctie en de technologische snufjes die vroeger gebruikt werden in de strijd tegen het water, vertelt je de unieke historie van Kinderdijk en Nederland. Je kunt het gemaal en alle andere musea in Kinderdijk bezoeken met een ticket.

 

Mede mogelijk gemaakt door
De restauratie van het Wisboomgemaal wordt financieel mede mogelijk gemaakt door de Provincie Zuid-Holland.

De auteur

Lisanne Vermaas

Lisanne Vermaas

Allround Marketeer

lisannevermaas@molenskinderdijk.nl

Bezoek jij Kinderdijk deze zomer? Houd dan rekening met de verschillende wegwerkzaamheden.