Molenaars

Arie vertegenwoordigt de tiende generatie van de bekende Kinderdijkse molenaarsfamilie. Samen met zijn buurman en broer Jan, die met zijn gezin in molen 4 van de Nederwaard woont. “De eerste schriftelijke bevestiging die ik heb gevonden van een Hoek op een molen ​in Kinderdijk​ dateert uit 1746​”, vertelt Arie. “Jacob Hoek was in het midden van de achttiende eeuw de eerste, ​bij zijn overlijden in 1759 stond hij te boek als molenaar op de vijfde molen van de Nederwaard.​ Hij was ​als boer ​afkomstig van de Donck in​ Brandwijk, niet ver van Kinderdijk. Ze raakten verarmd door de vele overstromingen, en daar kwam in 1740 nog de veepest overheen. Zo belandden ze hier op de molens.”

Verschil

Wanneer je vanaf het Bezoekerscentrum het gebied ingaat, loop of fiets je twee rijen molens tegemoet. Aan je rechterhand de molens van de Nederwaard, links de molens van de Overwaard. Je ziet dat ze duidelijk van elkaar verschillen. De molens van de Nederwaard uit 1738 hebben een stenen romp, de Overwaard-molens uit 1740 zijn rietgedekt. Arie en zijn gezin wonen in de vijfde molen van de Nederwaard. Die molen is in 2011 voor een bedrag van 1,2 miljoen euro gerestaureerd. Het monument was tientallen centimeters verzakt.

1941

Op het hoogtepunt in 1941 waren maar liefst tien van de (toen) twintig Kinderdijkse molens bewoond door een telg van de familie Hoek. Arie: “En dan waren er nog een paar geslachten aan de familie Hoek gerelateerd die we niet meetellen, maar die als je teruggaat ook bij Jacob uitkomen. Ja, dat is natuurlijk bijzonder. Nu alleen mijn broer en ik nog, dan is het blik op.” De broers groeiden op in de nu door Jan bewoonde molen.

De Kinderdijkse molens verloren in het midden van de vorige eeuw hun functie in het waterbeheer. Gemalen namen hun werk over. De molenaars verloren daarmee een belangrijk deel van hun werk en dus inkomsten. Arie: “Het vak van ​water​molenaar is nu totaal anders dan vroeger. Het was vroeger niet allemaal lief, leuk en aardig. De molenaar moest ​neveninkomsten hebben voor zijn bestaan, het loon was niet toereikend.​ ’s Ochtends om 6 uur beginnen met malen en als je geluk had was je om 10 uur ’s avonds klaar.

Diploma

Op bijna alle molens in UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk woont minimaal één iemand die in het bezit is van het molenaarsdiploma. Zij zijn bevoegd om met de indrukwekkende machine te malen. Maar om brood op de plank te krijgen moet er ‘gewoon’ worden gewerkt. Als timmerman, bankwerker, verkoper of leraar. Hoe is het leven in de molen die bijna drie eeuwen familiegeschiedenis herbergt? “Of het nou een zegen of een vloek is om hier te wonen vraag ik me zo dikwijls af”, zegt Arie met een glimlach. “De band met het verleden kan ik niet uitstuffen. Dat zit diep.”

Bankje

Het almaar groeiende toerisme zorgt voor druk op hun privéleven, geeft het echtpaar aan. Arie: “Het is niet meer te vergelijken met vroeger.” Ze koesteren hun geluksmomenten. Petra: “’s Avonds als je alleen de vogels hoort fluiten, de zon onder ziet gaan.” Arie: “Samen op een bankje, met alleen het geluid van het scheprad. Dan voel je dat je één bent met de wereld om je heen. Dan ben ik intens gelukkig.”

Molenbewoners

Ben je benieuwd wie er allemaal op de Kinderdijkse molens wonen? Neem dan eens een kijkje op de site van huurdersvereniging Vereenigde Molenbewoners Kinderdijk.